Wizyta w ITS, czyli nowy egzamin od kuchni

Za przygotowanie nowego egzaminu teoretycznego odpowiedzialny jest Instytut Transportu Samochodowego. O tym, na jakim etapie są przygotowania oraz jak wyglądać będą nowe pytania, rozmawiamy z koordynującą prace dr inż. Izabellą Mitraszewską.

Maciej Piaszczyński: Czy zmieni się zakres wiedzy, z którego sprawdzani będą zdający?

Izabella Mitraszewska: Zgodnie z ustawą będą cztery moduły pytań, których tematyka jest określona w ustawie o kierujących. Sprawdzana więc będzie wiedza na temat: zasad i przepisów służących bezpiecznemu poruszaniu się pojazdem po drodze publicznej, zagrożeń związanych z ruchem drogowym, obowiązków kierowcy, osoby posiadającej pozwolenie na kierowanie tramwajem oraz posiadacza pojazdu i postępowania w sytuacjach nadzwyczajnych. W części teoretycznej będzie test jednokrotnego wyboru, z pytaniami generowanymi w czasie rzeczywistym przy pomocy technik informatycznych.

– Jak od strony wizualnej będą wyglądały pytania? Będą to filmy, czy może animacje?

– Będziemy się starali raczej odchodzić od animacji. Będą to więc zarówno krótkie filmy, jak i zdjęcia lub grafiki, przedstawiające przykładowo znak drogowy. Jeżeli chodzi o sekwencje filmowe, to nie będą one na pewno długie, bowiem i pytania muszą być w miarę prosto sformułowane. Ujęcia mogą być zarówno z pozycji drogi, jak i z wnętrza samochodu. Jeżeli będzie problem z nakręceniem którejkolwiek z sytuacji, to istnieje również możliwość wykorzystania w tym celu symulatora, który posiadamy. Będziemy się starali, żeby były one jednak z rzeczywistości.

– A jak będą sformułowane nowe pytania?

– Po pierwsze będziemy się starali, aby pytanie było pytaniem, a nie stwierdzeniem. Stawiamy raczej na sformułowania typu: „Jak powinieneś zachować się w danej sytuacji”, niż „W tej sytuacji kierowca: a) skręca, b) zawraca, c) wysiada”. Takich sformułowań było mnóstwo w dotychczasowych testach, teraz chcemy od tego odejść.

– Czy pytanie będzie zadawał lektor?

– Jeszcze nie wiadomo. Są przygotowane warianty z lektorem i bez lektora. Przygotowujemy dla WORD-ów prezentacje, gdzie oceniony zostanie zaproponowany przez nas wariant. Wówczas się okaże, jak prezentowana będzie treść pytania. Niestety nie mogę jeszcze powiedzieć jak wygląda ten wariant.

– Niewiele na razie wiadomo na temat nowej formy egzaminu. Podsumowując, co wiemy dziś na sto procent?

– Na sto procent to będzie wiadomo wszystko, jak dostaniemy rozporządzenia wykonawcze do ustawy. Jeszcze ich nie mamy, więc ciężko dziś cokolwiek więcej powiedzieć. Pewne jest, że test będzie się składał z 20 pytań podstawowych i 12 w części specjalistycznej, czyli razem 32 pytania. My na razie zrobiliśmy trzy warianty demonstracyjne w różnych opcjach, czyli z lektorem i bez. Spośród nich został wybrany jeden, który został zaszyty w programie i będzie poddany testom w WORD-zie.

– Czy termin wprowadzenia nowej formy egzaminu jest zagrożony?

– Wszystko zależy, jak szybko pojawią się odpowiednie rozporządzenia. My przecież powinniśmy dać ośrodkom odpowiednie instrukcje dużo wcześniej i przeszkolić w zakresie realizacji nowego egzaminu. Jeżeli egzamin wejdzie w lutym, to w grudniu powinno się rozpocząć szkolenie według nowego programu.

– Krążą słuchy, że pytania w nowym teście teoretycznym będą różnie punktowane. Z czego to wynika?

– Autorzy projektu rozporządzenia proponują ustalenie wagi pytań. W propozycji mają one być punktowane od 1 do 3, w zależności od tego, jaki ilustrowany w pytaniu przepis ma wpływ na bezpieczeństwo. To jednak również jeszcze nie jest pewne.

– Niektóre ośrodki dysponują dość starym sprzętem komputerowym. Czy będą musiały go wymienić?

– Przypuszczam, że w większości wszystko będzie działało na sprzęcie, który mają obecnie ośrodki. Staraliśmy się tak przygotować aplikacje, żeby nie obciążyć w żaden sposób ani ośrodków szkolenia, ani WORD-ów.

– Jeżeli jednak będzie czytający pytanie lektor – to konieczne będą też słuchawki.

– Oczywiście, ale – jak wspomniałam – lektor jest jeszcze pod znakiem zapytania. Kupowanie słuchawek czy jakiegokolwiek innego sprzętu byłoby w tym momencie przedwczesne. Obecnie wszystko stoi jeszcze pod znakiem zapytania.

– Kto pracuje nad nową formą egzaminu?

– Nad projektem pracuje kilkadziesiąt osób w całej Polce. Są to zarówno prawnicy, jak też przedstawiciele WORD-ów oraz ITS-u. Osoby te same wiedzą, w jakim zakresie wiedzy są ekspertami, więc same wybierają sobie działy, do których układają pytania. Zespół powoływał ITS w porozumieniu z WORD-ami, bo to właśnie WORD-y będą korzystały z tej aplikacji.

– Jak wyglądają prace nad pytaniami?

– Ja jestem koordynatorem prac. Do mnie spływają pytania ułożone przez członków zespołu. Informatyk to opracowuje i nadaje jednolitą numerację. Potem zajmują się nimi weryfikatorzy, którzy je przyjmują lub odrzucają. Następnie opracowują sugestie i uwagi dla autora Wysyłamy pytanie do autora, aby się zapoznał z uwagami. Wszystko odbywa się oczywiście drogą elektroniczną. Po etapie poprawek ostatecznie przyjęte pytanie trafiają do informatyków, którzy umieszczają je w bazie. Na tym etapie dopiero przygotowywane są ilustracje według wskazówek autora. Pytanie będzie w pełni zaakceptowane, gdy przejdzie pomyślnie test w WORD-dzie i zostanie zaakceptowane przez resort.