Tomaka: ustawa nie jest bublem

Jan Tomaka, poseł Platformy Obywatelskiej i szef sejmowej podkomisji odpowiedzialnej za kształt Ustawy o kierujących, odrzuca zarzuty prof. Andrzeja Bałabana o niezgodności nowego prawa z Konstytucją RP.

Mikołaj Radomski: Czy przeczytał Pan ekspertyzę prof. Andrzeja Bałabana?

Jan Tomka: Tak. Nie zgadzam z argumentacją pana profesora.

– W których punktach?

– Proszę mi powiedzieć, gdzie w ustawie jest przymus wymiany flot samochodów szkoleniowych w ślad za działaniami wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego? A profesor tak pisze na stronie 19 ekspertyzy.

– To jest skrót myślowy.

– To nie jest skrót myślowy. To jest nieprawda. Nie ma przymusu. Mało tego, myśmy tyle dyskutowali na temat tego, w jaki sposób stworzyć stand, co do którego nie wszyscy się wyrażali, że ma on sens prawny, ale daje możliwość uczestniczenia ośrodkom szkolenia czy zespołom w procedurach przetargowych, jakie będą prowadzić wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego. Staraliśmy się tutaj znaleźć kompromis. Kolejna sprawa to brak możliwości rozwoju technik szkolenia na symulatorach – gdzie to jest napisane w ustawie? Podważanie zaufania do uczciwości systemu egzaminacyjnego poprzez brak możliwości uzyskania zapisu przebiegu egzaminu – nie rozumiem tego. Gdzie tu jest podważanie? Czego?

– Chciałbym zapytać o Super OSK, czyli ośrodki szkolenia spełniające dodatkowe wymogi.

– Jeżeli się tworzy ośrodki badania technicznego tzw. podstawowe i ogólne -mają określony zakres działań. Podobnie jest tutaj. Nie ma przymusu czy narzucania czegokolwiek. Jest chęć dążenia do tego, żeby mocniejsze ośrodki, które dysponują większymi możliwościami, także finansowymi, mogły po prostu rozwijać się. Nie ma blokady dla kogokolwiek. Trudno porównać firmę dwuosobową lub najczęściej jednoosobową, ich zdolności, z firmą, która ma kilkunastu lub kilkudziesięciu ludzi. To nie jest blokada czegokolwiek, tylko umówienie się – masz siły, masz moce sprawcze – pracuj w takim a takim zakresie. Jak nie masz – rób swoje. I tyle. Nikt ci nie broni.

– A nie zastanawialiście się nad tym, że te mniejsze ośrodki staną się filiami Super OSK, bo nie będą w stanie konkurować z tymi dużymi?

– Konkurencja zawsze jest i będzie potrzebna. I jeszcze raz mówię, nikt nikomu niczego nie zabrania. Natomiast trzeba się troszeczkę dostosowywać do zmian. Dla mnie podstawowym mottem tej ustawy, pod którym się absolutnie podpisuję, jest doprowadzenie do tego, że wcale nie jest łatwo uzyskiwać określone uprawnienia, co nie znaczy, że chcemy utrudniać. A wszystko, by poprawić bezpieczeństwo na drodze.

– A ja mam wrażenie, że BRD to taki wytrych…

– Nieprawda. Tak samo rozpisywano się bardzo wiele na temat ustawy fotoradarowej. Prowadziłem tę pierwszą ustawę, która została uchylona przez trybunał [Trybunał Konstytucyjny – przyp. red.]. Ta, która dziś obowiązuje, jest gorsza niż ta pierwsza. Dzisiaj mówią to samo jej przeciwnicy. Szkoda tamtej ustawy. I ona też nie ma na celu dyscyplinowania czy zdzierania, co było najczęstszym argumentem – wyciągnięcie pieniędzy. Podstawowym jej celem jest zmniejszenie liczby ofiar na drodze.

– Wracając do super OSK, bo to budzi najwięcej wątpliwości, dlaczego nie ma możliwości, by Super OSK został ośrodek, który posiada kilkanaście samochodów, kilkunastu doświadczonych instruktorów, a szkoli tylko na kat. B?

– Dlaczego nie rozszerzy zakresu szkolenia o inne kategorie? Czy ktoś im broni rozszerzać zakres szkolenia?

– To się wiąże z dużymi inwestycjami. Ma Pan tego świadomość?

– Mam tę świadomość. Mam też świadomość tego, że do budowy autostrady nie startują firmy, które doskonale się mają na rynku, ale budują drogi powiatowe czy gminne.

– Do redakcji dzwoni wielu właścicieli, którzy żalą się, że nie stać ich, by kupić ciężarówkę czy autokar. Są załamani, bo nie będą mogli się rozwijać jak ci najbogatsi.

– Będą mogli się rozwijać. Będą robić to samo, co dotychczas robili.

– Nie będą mogli szkolić metodą e-learningu. Tylko Super OSK będą mogły korzystać z nowoczesnych technologii w nauczaniu.

– Rzeczywiście, nie będą mogli korzystać z e-learningu…

– Rozumiem, że Pan nie uważa ustawy za bubel prawny.

– Niech pan profesor udowodni to, wysyłając ustawę do Trybunału Konstytucyjnego. W najprostszy sposób.

– Co ta ustawa poprawi na rynku szkolenia kierowców? Powstaną silne ośrodki, które zdaniem ustawodawcy będą świadczyły usługi na wyższym poziomie. Tak?

– Tak.

– I co jeszcze?

– Przede wszystkim ustawa w tym kształcie będzie miała wpływ na poprawę bezpieczeństwa na drogach poprzez podniesienie kwalifikacji osób kierujących pojazdami i poprawę systemu szkolenia oraz egzaminowania. Dotyczy to także instruktorów i egzaminatorów. Ustawa dostosowuje także nasze prawodawstwo do unijnego.

– Czy podczas tworzenia ustawy zostały wzięte pod uwagę głosy branżowców?

– Przy takiej ustawie nie ma możliwości, by uwzględnić głosy wszystkich. Zawsze są to jakieś rozwiązania pośrodku. Chociażby w sprawie zakupu samochodów. Staraliśmy się tutaj pogodzić interesy wielu środowisk, w tym OSK.

– Czy organizacje społeczne – przedstawiciele stowarzyszeń OSK i izby gospodarcze – miały realny wpływ na kształt ustawy? W jakich obszarach?

– Tak, w wielu przypadkach dochodziło do dodatkowych konsultacji z legislatorami i stroną rządową. Między innymi w sprawie Super OSK. Podczas prac sejmowych sala zawsze była pełna. W pracach uczestniczyło kilkadziesiąt podmiotów. Pan Roman Stencel w artykule zamieszczonym w lutowym numerze „Szkoły Jazdy” potwierdza, że na ich wniosek zmieniono dość poważnie pierwotne zapisy dotyczące OSK. Z jego wypowiedzi wynika jednoznacznie, że generalnie wszystko poszło w dobrym kierunku.

– Czy nie miał Pan wrażenia, że nie strona społeczna mówiła wieloma głosami i miała różne cele?

– Niestety samo środowisko OSK jest bardzo zróżnicowane. Było to widać w czasie dyskusji nad poszczególnymi zapisami projektu ustawy. Ale uważam, że zapisy zostały wynegocjowane wspólnie.

– Jak ocenia Pan sytuację w branży szkolenia kierowców? Czy ustawa ją poprawi?

– Dostrzegamy wiele negatywnych i patologicznych zjawisk związanych z procesami kształcenia i uzyskiwania uprawnień do kierowania pojazdami. Mam nadzieję, że ustawa wyeliminuje te zjawiska. W tych sprawach warto przykręcić śrubkę.

– Stowarzyszenia właścicieli OSK przygotowały projekt zmiany ustawy zanim wejdzie ona w życie w 2012 roku. Czy w sytuacji, gdy zbiorą odpowiednią grupę posłów popierających ich postulaty, są możliwe Pana zdaniem zmiany w ustawie?

– Będzie to bardzo trudne z powodów formalnych. Dobiega końca kadencja sejmu. Jest sporo ustaw w toku, które będą miały priorytet w dokończeniu procesów legislacyjnych. Otwieranie nowych nie będzie priorytetem. Poza tym jesteśmy w okresie vacatio legis i nie zostało sprawdzone funkcjonowanie ustawy, którą chce się już zmieniać. Wątpię, czy w tym roku uda się cokolwiek zmienić. Myślę, że ewentualne poprawki można przygotować później.