Marek Rupental: Wypadki z udziałem pieszych (cd)

Na przejściu dla pieszych samochód dostawczy potrącił nieletniego. Z wypowiedzi świadków wypadku wynika, że chłopak z założonym kapturem na głowie wbiegł na przejście, nie patrząc na nadjeżdżające pojazdy. Nieletni z obrażeniami ciała został hospitalizowany.

  • Spośród wszystkich państw Unii Europejskiej, to nasz kraj zajmuje ostatnie miejsce w tabeli bezpieczeństwa pieszych na drodze.
  • W ubiegłym roku w wypadkach drogowych zginęły 2862 osoby,  z czego 803 ofiary (28% ogólnej liczby zabitych), to piesi uczestnicy ruchu. 
  • Szczególne nasilenie wypadków z pieszymi ma miejsce jesienią, kiedy to diametralnie zmieniają się warunki atmosferyczne. Po ciepłym lecie, zmuszeni jesteśmy chronić się przed jesiennym chłodem ciepłą odzieżą.
  • O godzinie 15:00 zaczyna robić się szarówka, a około 16:00 jest już ciemno. Są to godziny, w których większość społeczeństwa kończy pracę, a myśli zaczynają biec w kierunku obowiązków domowych: zakupy, odbiór dzieci z przedszkola, szkoły, pomysły na przygotowanie ciepłego posiłku, itd.


A jesień często obdarowuje nas wiatrem i częstymi opadami deszczu. Te trzy czynniki: wiatr, deszcz i zmrok powodują, że często chcąc je pokonać jak najszybciej, zapominamy o zachowaniu środków ostrożności na drodze, które mogłyby wyeliminować jakiekolwiek zagrożenia w ruchu drogowym. Dla formalności należy wspomnieć, że społeczeństwo w tym okresie roku preferuje odzież w ciemnych kolorach, co po zmroku, przy opadach deszczu i zachmurzonym niebie, powoduje, że przez rozmazane szyby wycieraczkami, pieszy w ciemnościach jest praktycznie niewidoczny. W drugą stronę sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Pieszy doskonale widzi nadjeżdżające samochody, co zawdzięcza włączonym światłom mijania. Brakuje jednak pieszym świadomości, że w drugą stronę to niestety nie działa.

I w przeświadczeniu, że są widoczni wkraczają bezpośrednio przed jadące pojazdy. Inną sprawą jest, że kierujący pojazdami, mając świadomość braku dobrej widoczności, powinni wzmóc uwagę i zmniejszyć prędkość. Zresztą taki obowiązek wynika z przepisu rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych, gdzie czytamy:

„Kierujący pojazdem zbliżający się do miejsca oznaczonego znakiem D-6 (przejście dla pieszych), D-6a (przejazd dla rowerzystów) albo D-6b jest obowiązany zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszych lub rowerzystów znajdujących się w tych miejscach lub na nie wchodzących lub wjeżdżających”.

W prawie o ruchu drogowym, znajdziemy kilka przepisów regulujących zasad uczestnictwa w ruchu drogowym przez pieszych. Ale doświadczenie pokazuje, że nawet znaczna większość osób posiadających prawo jazdy, nigdy nie zajrzała do przepisów, a ich wiedza opiera się na wielokrotnym przejrzeniu egzaminacyjnych pytań na prawo jazdy. Co tu dopiero mówić o pieszych, którzy nigdy nie musieli zdawać egzaminu z zasad korzystania z drogi. A przecież jeśli dochodzi do wypadku z udziałem pieszego, to nie oznacza, że winę za jego spowodowanie ponosi wyłącznie kierujący pojazdem. W ubiegłym roku piesi byli sprawcami 2119 wypadków (co stanowi ponad 28%) z ogólnej liczby 7548 wypadków z ich udziałem,. 

Najczęstszą przyczyną wypadków z udziałem pieszych,  spowodowanych przez kierujących pojazdami jest nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na przejściu dla pieszych. W co piątym takim wypadku zginął pieszy. Natomiast do głównych przyczyn wypadków spowodowanych przez pieszych zaliczyć należy:

  • nieostrożne wejście na jezdnię przed jadący pojazd (blisko połowa wszystkich wypadków),
  • nieostrożne wejście na jezdnię zza pojazdu przeszkody, przekraczanie jezdni w miejscu niedozwolonym,
  • wejście na jezdnię przy czerwonym świetle. 

Najczęściej do wypadku z udziałem pieszych dochodzi w rejonach przejść dla pieszych, w rejonach obiektów użyteczności publicznej takich jak szkoły, instytucje publiczne, a także w rejonach przystanków komunikacji miejskiej i podmiejskiej.

Przejścia dla pieszych są wyznaczone nie tylko znakami poziomymi w postaci pasów, ale przede wszystkim znakami pionowymi. Oprócz znaku D-6 (przejście dla pieszych), zarządcy drogi bardzo często zwracają uwagę ustawiając znaki ostrzegawcze A-16 (przejście dla pieszych), A-17 (dzieci), czy tabliczkę T-27 wskazująca, że przejście dla pieszych jest szczególnie uczęszczane przez dzieci.

Jak pokazuje statystyka nie zawsze  to wystarczy, żeby zapewnić bezpieczeństwo. 

Piesi po zmroku mogą zadbać o siebie wyposażając się w elementy odblaskowe. Zresztą taki obowiązek jest nałożony przepisami prawa o ruchu drogowym nakazujący pieszemu  poruszającemu się drogą po zmierzchu poza obszarem zabudowanym do używania elementów odblaskowych w sposób widoczny dla innych uczestników ruchu, chyba że porusza się po drodze przeznaczonej wyłącznie dla pieszych lub po chodniku. Zapewnienie bezpieczeństwa pieszym może być możliwe tylko w sytuacji, kiedy piesi nie będą sobie lekceważyć przepisów i mieć cały czas świadomość zagrożeń podczas przekraczania jezdni, a kierowcy pojazdów zachowają ostrożność podczas przejeżdżania przejść dla pieszych.