Kierowco, zadbaj o swoje zdrowie

Otyli, z nadwagą i bierni fizycznie – taki obraz kierowców ciężarówek wyłania się z najnowszego „Raportu o stanie zdrowia kierowców zawodowych”, przygotowanego na zlecenie Fundacji Truckers Life przez Koło Naukowe Dietetyków z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

Badania na potrzeby raportu wykonano na próbie kierowców ciężarówek podczas XII zlotu Qualitium Master Truck Show w Polskiej Nowej Wsi (koło Opola) w lipcu 2016 roku.

Okazuje się, że 43 proc. badanych kierowców (mężczyzn) charakteryzował wskaźnik BMI (Body Mass Index – ukazuje relację między masą ciała a wzrostem, pozwala na ocenę zagrożenia chorobami związanymi z niedowagą, nadwagą i otyłością) świadczący o nadwadze. Z kolei otyłość pierwszego stopnia wykazano u 17 proc., a drugiego stopnia u 7 proc. kierowców. Prawidłowe wartości BMI miało tylko 33 proc. badanych mężczyzn. Na tym tle kobiety wypadły zdecydowanie lepiej. Większość, bo aż 77 proc. kierowców, miała prawidłowy wskaźnik BMI. Otyłość pierwszego stopnia odnotowano u 15 proc. kobiet, a u 8 proc. niedowagę.

Śmieciowe jedzenie i mała aktywność fizyczna

Według autorów raportu, czyli Koła Naukowego Dietetyków z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, powodem zdiagnozowanych zaburzeń jest przede wszystkim dodatni bilans energetyczny. Co się na niego składa? Zbyt energetyczne pożywienie i ograniczona aktywność fizyczna. Jak wskazują polskie badania, u mężczyzn ze stwierdzoną otyłością wartość energetyczna średniej racji pokarmowej stanowiła 107 proc. ich realnego zapotrzebowania.

Kierowcy ciężarówek zużywają około 720 kcal na osiem godzin (1,5 kcal na minutę). To klasyfikuje ich poziom aktywności fizycznej w kategorii „bardzo lekkie natężenie wysiłku fizycznego”. W porównaniu z takimi zawodami, jak np. górnik, którego wydatek energetyczny podczas wykonywania pracy zawodowej szacuje się na 6,5 kcal na minutę (3120 kcal na osiem godzin aktywnej pracy), zapotrzebowanie energetyczne kierowców ciężarówek jest aż cztery razy mniejsze.

Rozwiązaniem problemu nadwagi i otyłości mogłaby być aktywność fizyczna, jednak według raportu mniej niż połowa respondentów (47 proc.) zadeklarowała wykonywanie jakichkolwiek ćwiczeń podczas pracy. Kolejnym niepokojącym sygnałem jest zbyt wysoki wskaźnik otłuszczenia trzewnego. Występuje ono w narządach wewnętrznych człowieka. U 9 proc. kierowców mężczyzn wykazano wyższy niż zalecany wskaźnik otłuszczenia trzewnego. To sugeruje zwiększone ryzyko chorób cywilizacyjnych w tej grupie.

Kobiety na plusie, mężczyźni na dużym minusie

Na tym jednak nie koniec złych wieści o kondycji zdrowotnej kierowców. Według raportu fundacji Truckers Life wiek metaboliczny (wskazuje, w jakim rzeczywistym wieku i kondycji jest dany organizm) badanych kierowców, szczególnie młodszych, był wyższy niż ich wiek metrykalny. To sugeruje wyższe niż referencyjne wartości tłuszczu w ciele oraz niższą niż przewidują zalecenia aktywność fizyczną. W grupie kobiet wyniki są za to dobre. Ich średni wiek metaboliczny (28 lat) był niższy niż wiek biologiczny (35 lat).

Pewnym pocieszeniem może być fakt, że kierowcy zdają sobie sprawę z tego, że ich kondycja zdrowotna nie jest najlepsza. Aż 62 proc. badanych źle ocenia swój stan zdrowia lub wskazuje, że wymaga on poprawy.

Te niezbyt budujące dane mogłyby ulec zmianie, gdyby pracownikom branży transportowej tworzono odpowiednie warunki do aktywnego spędzania czasu na postojach. Dlatego fundacja Truckers Life od kilku lat stara się przekonywać pracodawców oraz samych kierowców do inwestowania w zdrowy i aktywny tryb życia. Jako pierwsza organizacja w Europie fundacja zaczęła budować m.in. siłownie zewnętrzne na parkingach, gdzie kierujący mogą zażyć ruchu podczas postoju w trasie. Organizacja promuje także zdrowe nawyki żywieniowe, zachęca do aktywności sportowej za pośrednictwem poradników i filmów instruktażowych dostępnych w Internecie.

Jakub Ziębka