Helsińska Fundacja: Prawo dyskryminuje cudzoziemców!

Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwróciła się do ministra infrastruktury i budownictwa z apelem o zmianę przepisów regulujących zasady przeprowadzania egzaminu na prawo jazdy. Chodzi o umożliwienie osobom nieznającym języka polskiego korzystania z pomocy tłumacza przysięgłego w trakcie zdawania teorii.

Apel powstał w odpowiedzi na problem, z którym zwrócił się do Fundacji jeden z ich klientów. Był to obywatel Tunezji przebywający w Polsce legalnie, który po przekroczeniu dopuszczalnego limitu punktów karnych został skierowany na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji. Wiązała się z tym konieczność zdania egzaminu państwowego. Niestety, mężczyzna nie posługiwał się językiem polskim na tyle biegle, żeby samodzielnie zrozumieć pytania testowe. Ponadto nie miał możliwości zdania egzaminu w swoim języku ojczystym, ani też zdania go w Tunezji. Nie stawił się więc na egzaminie i utracił swoje prawo jazdy.

„Kwestie związane z obecnością tłumacza przysięgłego podczas egzaminu państwowego dla osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami oraz skierowanych na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji reguluje paragraf 18 rozporządzenia (z 2012 r. – przyp. red) Stosownie do jego ust. 2 pkt 4 tłumacz przysięgły, którego udział zapewnia sobie osoba egzaminowana nie władająca językiem polskim w stopniu umożliwiającym przeprowadzenie egzaminu oraz zrozumienie zasad przeprowadzenia egzaminu, może przebywać w sali egzaminacyjnej nie dłużej niż do czasu rozpoczęcia testu. Co ciekawe, paragraf 31 ust. 2 pkt 4 obowiązującego uprzednio rozporządzenia (z 2005 r. – przyp. red) nie zawierał podobnego ograniczenia” – czytamy w piśmie skierowanym do resortu infrastruktury i budownictwa przez Piotra Kładocznego, sekretarza zarządu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.

W swoim wystąpieniu HFPC wskazała, że obecne regulacje mają charakter dyskryminacyjny, gdyż uniemożliwiają cudzoziemcom nieznającym języka polskiego zdanie egzaminu na prawo jazdy. Wprawdzie w ośrodkach egzaminacyjnych istnieje możliwość zdania go w języku innym niż polski, jednak zazwyczaj wyłącznie w tych najbardziej popularnych (angielski, niemiecki).

HFPC dodaje także, że obawa, iż tłumacze mogliby podpowiadać zdającym jest  nieuzasadniona.

– Tłumacz przysięgły jest zawodem regulowanym ustawowo i jest zobowiązany do wykonywania swoich zadań bezstronnie i legalnie. Nierzetelne wykonywanie obowiązków może być podstawą do pociągnięcia go do odpowiedzialności zawodowej – podkreśla Katarzyna Wiśniewska, prawniczka HFPC.

Co ciekawe, podczas egzaminu praktycznego obecność tłumacza przysięgłego nie jest zabroniona.

jaz