Nie myśl o egzaminie

Do zdania egzaminu niewielki stres jest niezbędny. Dzięki niemu następuje wzrost aktywizacji ośrodkowego układu nerwowego: mózg reaguje szybciej, odbiera i przetwarza informacje.

W Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego w Inowrocławiu zmarła kobieta oczekująca na egzamin. Przyczyną śmierci był zawał serca. Być może przyczynił się do niego stres przed sprawdzianem wiedzy.

Psychologowie twierdzą, że to, w jaki sposób reagujemy na egzaminacyjny stres, w dużej mierze zależy od naszego charakteru. Osoby bardziej gadatliwe, towarzyskie, śmiałe, czyli ekstrawertycy, zwykle radzą sobie lepiej niż introwertycy, a więc osoby pozornie spokojnie, wyhamowane. One tłumią w sobie emocje, w tym również stres.

Bez paniki!

– Wieloletnie doświadczenie w zakresie egzaminowania kandydatów na kierowców wykazuje, że wśród zdających znajduje się grupa osób, która ma problemy z zaprezentowaniem na egzaminie praktycznym posiadanej wiedzy i umiejętności – mówi Roman Małecki, egzaminator. – Niepowodzenie na egzaminie nie zawsze jest związane z niewystarczającym przygotowaniem kandydata na kierowcę, ale może być spowodowane także zbyt silnym stresem egzaminacyjnym.

Jacek Grunt-Mejer, psycholog transportu, uważa, że dzień przed egzaminem kursant nie powinien już jeździć ani uczyć się.

– Lepiej będzie, jeśli odpocznie, pójdzie na spacer, zrobi coś dla siebie. W dniu egzaminu niech się wyśpi, a rano zje energetyczne śniadanie. Nie warto też podchodzić do egzaminu jak do wielkiego sprawdzianu. Jeśli ma odpowiednią wiedzę i umiejętności, to prawo jazdy mu się należy i wystarczy to udowodnić egzaminatorowi. Pamiętajmy także o tym, żeby w grupie osób oczekujących na egzamin unikać tych, którzy sieją panikę, przekazując, najczęściej przesadzone i nieprawdziwe, informacje dotyczące przebiegu egzaminów – zaleca Grunt-Mejer.

Koncentracja do końca

Jak działa nasz organizm w stresie? Maria Ołdziejewska, lekarz chorób wewnętrznych upoważniony do badań kierowców, tłumaczy, że w stanie stresu wydziela się zwiększona ilość adrenaliny, która prowadzi do wzrostu pobudzenia różnych układów, na przykład przyspiesza tempo pracy serca i wzmaga wydzielanie glukozy przez wątrobę. W rezultacie czujemy, jak żołądek podchodzi nam do gardła i ogarnia nas zdenerwowanie. Nadmierne pobudzenie może zmniejszyć nasze zdolności do radzenia sobie ze stresem i utrudniać nam skupienie uwagi na aktualnie wykonywanym zadaniu.

– Głównym błędem kursantów jest to, że przestają być skupieni w momencie, kiedy egzaminator mówi „wszystko dobrze, wracamy” – mówi Jacek Grunt-Mejer. – Po tych słowach kursant wpada w euforię, rozluźnia się i zaczyna popełniać błędy. Pamiętajmy, że egzamin jest zdany dopiero wtedy, kiedy dojedziemy do siedziby WORD-u, zgasimy silnik samochodu, otrzymamy kartę z pozytywnym wynikiem egzaminu. Był nawet przypadek, że kursantka dotarła już na miejsce, egzaminator poinformował ją o zdanym egzaminie, a ona w euforii odpięła pasy i wyskoczyła z samochodu. Niestety, nie wyłączyła silnika i nie zabezpieczyła samochodu. W rezultacie egzamin oblała.

Uwaga na kofeinę!

Niektórzy kursanci chcą zażyć przed egzaminem leki uspokajające. Czy to dobry pomysł?

– Absolutnie nie – mówi Maria Ołdziejewska. – Jeśli już ktoś chce zażyć środki uspokajające, niech będą one naturalnego pochodzenia, np. ziołowe. Można napić się herbatki z melisy czy dziurawca. Wcześniej jednak sprawdźmy, jak dane tabletki na nas działają: ważne jest, żeby nie powodowały senności i nie spowalniały reakcji. Lepiej unikać dużej ilości kawy, czy tym bardziej napojów energetycznych, gdyż zawarta w nich kofeina może tylko spowodować nadmierne pobudzenie i większy niepokój.

I na zakończenie jeszcze uwaga psychologa: może warto potraktować przeżywany na egzaminie na prawo jazdy stres jako sprawdzian radzenia sobie z napięciem emocjonalnym, bo przecież bycie kierowcą wiąże się z częstym kontaktem z sytuacjami trudnymi, w których powinniśmy umieć kontrolować swoje emocje i prawidłowo reagować.

Anita Chudzińska

Ofiary stresu

Lipiec 2007 roku – w Olsztynie na placu egzaminacyjnym zmarł mężczyzna, który ubiegał się o uprawnienia instruktora kat. C+E. Prawdopodobną przyczyną śmierci był wylew.

Marzec 2011 roku – z placu egzaminacyjnego w Piotrkowie Trybunalskim karetka przywiozła do miejscowego szpitala mężczyznę, który wcześniej zasłabł. Nie udało się uratować. Przyczyną śmierci był zawał serca.

Styczeń 2013 roku – na placu egzaminacyjnym białostockiego WORD mężczyzna stracił przytomność. Reanimacja nie przyniosła skutku. Przyczyną śmierci był zawał serca.

Luty 2013 roku – na placu egzaminacyjnym WORD w Białej Podlaskiej mężczyzna stracił przytomność. Mimo reanimacji zmarł.

Październik 2015 roku – w Inowrocławiu kobieta czekająca na egzamin straciła przytomność. Przybyły na miejsce lekarz stwierdził zgon. Kobieta leczyła się na serce.